Bosworth Toller's

Anglo-Saxon

Dictionary online

rest

  • noun [ feminine ]
Dictionary links
Grammar
rest, e; f.
Wright's OE grammar
§56; §376;
rest, quiet, freedom from toil
Show examples
  • Sæterndæges rest (

    requies sabbati

    ) ys Drihtne gehálgod,
      Ex. 16, 23.
  • Nis nán gesceaft gesceapen ðara ðe ne wilnige ðæt hit ðider cuman mǽge ðonan ðe hit, ǽr com, ðæt is tó ræste and tó orsorgnesse. Seó ræst is mid Gode,

      Bt. 25; Fox 88, 29-32 : Met. 13, 71.
  • Ne ðǽr biþ hungor ne þurst . . . ac ðǽr biþ seó éce ræste,

      Blickl. Homl. 65, 20.
  • Heó reste stówe funde,

      Cd. Th. 88, 17; Gen. 1466.
  • Wæs him ræste neód,

      Exon. Th. 167, 31; Gú. 1068.
  • Ic sylle ðé reste

    requiem dabo tibi,

      Ex. 33, 14 : Ps. Th. 114, 7.
  • Hé gǽþ sécende reste,

      Mt. Kmbl. 12, 43.
  • Wé ræste habbaþ, forðon ðe ðú sylest úrum leomum ræste,

      Blickl. Homl. 141, 10-11 : 41, 33.
  • Mid gódum dǽdum man geearnige him ða écean ræste,

      101, 26.
  • Hwonne him Freá reste ágeáfe,

      Cd. Th. 86, 9; Gen. 1428.
rest, repose, sleep
Show examples
  • Rest

    dormitatio,

      Kent. Gl. 894.
  • Hé his limo on reste gesette and onslǽpte

    membra dedisset sopori,

      Bd. 4, 24; S. 597, 10.
  • Ðá hé ðá tó reste eode

    dum iret cubitum,

      3, 2; S. 525, 12.
  • Be muneca reste. Ǽnlýpige munecas geond ǽnlýpige bed restan,

      R. Ben. 47, 2.
a place of rest, resting-place
Show examples
  • Ðú eart seó séfte ræst sóðfæstra,

      Bt. 33, 4; Fox 132, 34.
  • Ðæt is sió án ræst eallra úrra geswinca, sió án hýþ byþ simle smyltu,

      34, 8; Fox 144, 27.
  • Ðis is mín rest ðe ic on worulda woruld wunian þence,

      Ps. Th. 131, 15.
  • Ðé is éðelstól gerýmed, rest fæger on foldan,

      Cd. Th. 89, 26; Gen. 1486.
  • Wíc, randwígena ræst,

      186, 5; Exod. 134.
a bed, couch
Show examples
  • Ðǽr biþ rest of elpenda báne geworht

    lectus eburneus,

      Nar. 38, 32.
  • Wæs his seó æþeleste ræst on nacodre eorþan,

      Blickl. Homl. 227, 10.
  • Salomones reste wæs mid weardum ymbseted. - Hwæt wæs seó Salomones ræste ... ? Ac hwæt mǽnde ðæt syxtig wera stondende wǽron ymb ða reste? 11, 16-23.
  • Ræst

    a sepulchre,

      Exon. Th. 459, 28; Hö. 6.
  • On mínre reste

    per stratum meum,

      Ps. Th. 62, 6.
  • Míne cnihtas synt on reste (

    in cubili

    ) mid mé,
      Lk. Skt. 11, 7.
  • Wæs án gesittende beforan his reste (

    ante lectulum ejus

    ),
      Bd. 4, 11; S. 579, 38.
  • Swá swá oferdruncen man wát ðæt hé sceolde tó his húse and tó his ræste,

      Bt. 24, 4; Fox 84, 31.
  • Heó ásette ða hand æt hire heáfdum on hire ræste,

      Shrn. 60, 1.
  • Hé on his reste gestáhg

    lectulum conscendens,

      Bd. 3. 27; S. 559, 15 : Cd. Th. 134, 22; Gen. 2228.
  • Seó wlitignes heora ræsta and setla,

      Blickl. Homl. 99, 33.
  • Ræsto

    recubitos,

      Mt. Kmbl, Lind. 23, 6.
Etymology
[O. Sax. resta, rasta a couch : O. H. Ger. resti requies, quies, dormitio, pulpitum; rasta a stage in a journey : Goth. rasta a mile : Icel. röst a stage.]
Similar entries
v. ǽfen-, bed-, flet-, fold-, land-, niht-, sele-, wæl-rest.
Linked entries
v.  ræst reste.
Full form

Word-wheel

  • rest, n.